30 kwietnia 2018 roku weszła w życie Konstytucja dla biznesu wprowadzająca istotne zmiany dla przedsiębiorców
Konstytucja dla biznesu to pakiet pięciu ustaw, które kompleksowo regulują prawo dotyczące podejmowania, wykonywania, a także zakończenia działalności gospodarczej. Nowe przepisy wprowadzają szereg zmian w obowiązującym przedsiębiorców prawie, które w znacznej części wejdzie w życie 30 kwietnia 2018 roku. Najbardziej istotne z nich zostaną przedstawione w dalszej części artykułu.
Drobna działalność bez obowiązku rejestracji
Zgodnie z artykułem 5 nowej ustawy Prawo przedsiębiorców, działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2018 r. jest to kwota 1050 zł brutto), nie stanowi działalności gospodarczej, a tym samym nie podlega obowiązkowi rejestracji i ponoszenia kosztów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Nie oznacza to, iż rejestracja takiej działalności jest zakazana – jeżeli osoba fizyczna podejmująca tego typu działalność chce ją zarejestrować, nic nie stoi temu na przeszkodzie. Obowiązek rejestracji aktualizuje się jednak każdorazowo w przypadku, gdy przychód z działalności w danym miesiącu przekroczy 50% minimalnego wynagrodzenia. Warto również mieć na względzie, że przepisy o działalności nierejestrowej nie będą stosowane do działalności wykonywanej w ramach spółki cywilnej.
Rozwiązanie powyższe to ukłon w stronę wszystkich osób, które, z uwagi na niskie dochody osiągane z danej działalności, do tej pory działały w tzw. „szarej strefie” – nie rejestrowały działalności w CEIDG ze względu na niewspółmiernie wysokie koszty prowadzenia działalności w stosunku do osiąganych zysków.
Ulga na start
Zachętę do podjęcia działalności gospodarczej przez młodych przedsiębiorców stanowi również gwarancja wprowadzona przez art. 18 nowej ustawy Prawo przedsiębiorców, zgodnie z którą przedsiębiorca – osoba fizyczna, który po raz pierwszy podejmuje działalność gospodarczą, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres 6 miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej. Po upływie 6 miesięcy od rozpoczęcia działalności przedsiębiorca będzie musiał zgłosić się do ZUS, jednak nadal będzie mógł skorzystać z 24-miesięcznej składki preferencyjnej, która w 2018 roku będzie wynosić 504,66 zł bez dobrowolnej składki chorobowej lub 520,10 zł z uwzględnieniem tej składki. Skorzystanie z możliwości zgłoszenia do ZUS dopiero po 6 miesiącach wiązać się będzie z tym, iż we wskazanym 6-miesięcznym okresie przedsiębiorca nie będzie mógł korzystać ze świadczeń społecznych – w związku z tym decyzja o skorzystaniu bądź nieskorzystaniu z „ulgi na start” pozostaje do jego uznania.
Identyfikacja z użyciem numeru NIP, wycofanie REGON
Na mocy nowych przepisów identyfikacja przedsiębiorcy w stosunkach prawnych oraz gospodarczych odbywać się będzie przy użyciu numeru NIP. Numer REGON, nadawany przez Główny Urząd Statystyczny, stopniowo będzie wycofywany.
Zawieszenie działalności na nowych zasadach
Dotychczasowe przepisy dawały przedsiębiorcy niezatrudniającemu pracowników możliwość zawieszenia działalności gospodarczej wyłącznie na okres od 30 dni do 24 miesięcy. Według nowej ustawy Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca wpisany do CEIDG będzie mógł zawiesić prowadzoną przez siebie działalność na czas oznaczony albo nieoznaczony, a czas ten będzie musiał wynosić co najmniej 30 dni. W przypadku zawieszenia działalności gospodarczej na czas oznaczony jej wznowienie będzie następować z mocy prawa, natomiast w przypadku zawieszenia na czas nieoznaczony – na wniosek przedsiębiorcy. Nowością jest również to, że z prawa do zawieszenia działalności gospodarczej będzie mógł skorzystać także przedsiębiorca zatrudniający pracowników, którzy przebywają na urlopie rodzicielskim lub wychowawczym.
Łatwiejsze załatwianie spraw w urzędach
Wielu przedsiębiorcom załatwienie sprawy w urzędzie kojarzy się z kolejkami, oczekiwaniem, wypełnianiem skomplikowanych tabelek czy formularzy. Tym problemom naprzeciw wychodzi Punkt Informacji dla Przedsiębiorcy – system teleinformatyczny, za pośrednictwem którego możliwe będzie dopełnienie procedur i formalności związanych z podejmowaniem, wykonywaniem i zakończeniem działalności gospodarczej, w tym w szczególności złożenie drogą elektroniczną dokumentów, takich jak wniosek o wpis do CEIDG. Za pośrednictwem Punktu Informacji możliwe będzie również uzyskanie zaświadczenia o niezaleganiu w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne czy zobowiązań podatkowych.
Usprawnienie relacji przedsiębiorcy z urzędami ma również zagwarantować możliwość załatwiania prostych spraw urzędowych przez telefon, e-mail bądź inny wskazany przez przedsiębiorcę kanał komunikacji.
Rzecznik na straży praw przedsiębiorców
W ramach Konstytucji dla biznesu uchwalono również ustawę o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców, do zadań którego należy strzeżenie ogółu praw przedsiębiorców, pogłębianie zaufania przedsiębiorców do władzy publicznej i stanowionego przez nią prawa, a także zapewnianie realizacji zasady uczciwej konkurencji.
Relacje partnerskie przedsiębiorcy z urzędami
Zgodnie z intencją ustawodawcy wyrażoną w uzasadnieniach do projektów ustaw, uchwalenie Konstytucji biznesu ma wpłynąć na zmianę relacji pomiędzy przedsiębiorcą a urzędami. Przedsiębiorca ma być traktowany nie jak niechciany petent, a partner w relacjach biznesowych. Objawia się to przede wszystkim w przyjęciu zasady domniemania uczciwości przedsiębiorcy, zgodnie z którą organ kieruje się w swoich działaniach zasadą zaufania do przedsiębiorcy, zakładając, że działa on zgodnie z prawem, uczciwie oraz z poszanowaniem dobrych obyczajów. Innym zabezpieczeniem relacji przedsiębiorca-urząd jest obowiązek urzędu rozstrzygania wątpliwości dotyczących stanu faktycznego lub prawnego na korzyść przedsiębiorcy czy obowiązek urzędu udzielania przedsiębiorcy w zrozumiałej formule wszelkich informacji dotyczących warunków podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej.
Przedsiębiorca będzie mógł również zwrócić się do właściwego organu o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów w jego sprawie dotyczącej składek lub podatków. Wniosek taki podlegać będzie opłacie w wysokości 40 zł.