Rezygnacja z wakacji w związku z pandemią koronawirusa

Przez rozprzestrzeniający się na świecie koronawirus SARS-CoV-2 wiele osób będzie musiało zrezygnować z zaplanowanych od dawna wyjazdów turystycznych. Po podjęciu decyzji o rezygnacji z wakacji pojawia się pytanie o możliwość odzyskania uiszczonych dotychczas na ten cel pieniędzy. W odpowiedzi na takie zagadnienie wskazać należy, iż sytuacja przedstawia się różnie w zależności od tego, czy korzystaliśmy z usług biura podróży czy też organizowaliśmy wyjazd na własną rękę.

Rezygnacja z wyjazdu organizowanego przez biuro podróży

Kwestię rezygnacji z wycieczek organizowanych przez biuro podróży reguluje ustawa o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych.

Okazuje się, że podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego.

Zapis dotyczy zarówno wycieczek objazdowych jak i podróży do konkretnego jednego miejsca.

Sposób interpretacji „nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności” przedstawiony został w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2015/2302 w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych, gdzie wskazano, że mogą one obejmować na przykład działania wojenne, inne poważne problemy związane z bezpieczeństwem, takie jak terroryzm, znaczące zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, takie jak wybuch epidemii poważnej choroby w docelowym miejscu podróży lub katastrofy naturalne (…). Bez wątpienia zatem w obecnej sytuacji spowodowanej rozprzestrzenianiem się koronawirusa, można skorzystać z prawa do odstąpienia od umowy o udział w imprezie turystycznej.

W powyższej regulacji wskazano również, iż odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej można przed jej rozpoczęciem.

Co ciekawe, zgodnie ze stanowiskiem Polskiej Izby Turystycznej z dnia 5 marca 2020 roku, opublikowanym na jej stronie internetowej, „w przypadku rezygnacji przez podróżnego z imprezy z dużym wyprzedzeniem (np. marzec 2020) w stosunku do terminu jej rozpoczęcia określonego w umowie o imprezę (np. lipiec 2020) – gdy w momencie rezygnacji nic pewnego nie da się powiedzieć o występowaniu NNO (tj. nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności) w miejscu docelowym lub w jego najbliższym sąsiedztwie, czyli tam, gdzie impreza ma się odbyć, przepis art. 47 ust. 4 (omawiany powyżej przepis o możliwości odstąpienia od umowy o udział w imprezie turystycznej w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności) nie powinien stanowić podstawy prawnej do rezygnacji z imprezy i odstąpienia od umowy.” Należy zatem podkreślić, iż rezygnacja z imprezy turystycznej z powołaniem się na nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności występujące w miejscu docelowym naszego wyjazdu, może nastąpić w sytuacji, gdy ze względu na niedługi okres do rozpoczęcia imprezy, wystąpienie tych okoliczności jest wysoce prawdopodobne.

W przypadku odstąpienia od umowy podróżny może żądać wyłącznie zwrotu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, bez odszkodowania lub zadośćuczynienia w tym zakresie. Zwrot wpłat powinien nastąpić niezwłocznie, nie później niż w ciągu 14 dni od odstąpienia od umowy o udział w imprezie turystycznej.

Odwołanie wycieczki przez biuro podróży

Odwołać wyjazd może również biuro podróży będące jego organizatorem. W ustawie o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych wskazano, że organizator turystyki może rozwiązać umowę o udział w imprezie turystycznej i dokonać pełnego zwrotu podróżnemu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, bez dodatkowego odszkodowania lub zadośćuczynienia, m.in. jeżeli nie może zrealizować umowy o udział w imprezie turystycznej z powodu nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności. Taką okolicznością może być zarówno epidemia koronawirusa w miejscu docelowym, jak i brak możliwości zorganizowania transportu ze względu na wstrzymanie połączeń międzynarodowych.

W takim wypadku podróżny również otrzymuje zwrot poniesionych opłat, analogicznie jak w sytuacji, w której to on zrezygnował z usługi.

Odstąpienie od umowy o udział w imprezie turystycznej zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa

Bez podawania przyczyny i ponoszenia kosztów, od umowy o udział w imprezie turystycznej w terminie 14 dni od jej zawarcia odstąpić może konsument, który zawarł taką umowę poza lokalem przedsiębiorstwa. Za umowę zawartą poza lokalem przedsiębiorstwa uważa się umowę z konsumentem zawartą:

• przy jednoczesnej fizycznej obecności stron w miejscu, które nie jest lokalem przedsiębiorstwa danego przedsiębiorcy,
• w wyniku przyjęcia oferty złożonej poza lokalem przedsiębiorstwa danego przedsiębiorcy,
• w lokalu przedsiębiorstwa danego przedsiębiorcy lub za pomocą środków porozumiewania się na odległość bezpośrednio po tym, jak nawiązano indywidualny i osobisty kontakt z konsumentem w miejscu, które nie jest lokalem przedsiębiorstwa danego przedsiębiorcy, przy jednoczesnej fizycznej obecności stron,
• podczas wycieczki zorganizowanej przez przedsiębiorcę, której celem lub skutkiem jest promocja oraz zawieranie umów z konsumentami.

Wyjazd organizowany na własną rękę

Regulacje zawarte w ustawie o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych nie pomogą jednak w przypadku samodzielnie organizowanych wyjazdów.

W takich przypadkach możliwość rezygnacji z rezerwacji i otrzymania zwrotu kosztów będzie uzależniona od postanowień zawartych przez nas umów oraz od regulacji prawnych dotyczących poszczególnych usług, składających się na wyjazd zorganizowany we własnym zakresie. O przysługujących podróżnym prawach w związku z odwołaniem lotu piszemy we wcześniejszych publikacjach na naszej stronie.

Jeżeli potrzebujecie Państwo pomocy prawnej w powyższym zakresie, w ocenie czy przysługuje Państwu prawo do odstąpienia od umowy zawartej z biurem podróży, w kontakcie z organizatorem imprezy turystycznej, w interpretacji postanowień zawartej umowy lub w zakresie innego zagadnienia, jesteśmy do Państwa dyspozycji pod numerem telefonu: 61 223 14 49 oraz adresem e-mail: sekretariat@poznan-adwokaci.pl. Oferujemy świadczenie pomocy prawnej również bez konieczność osobistego spotkania w siedzibie Kancelarii.

Autor: aplikant radcowski – Martyna Jędroszyk